Epilog

Epilog predstavlja završni deo dramske radnje, govor kojim se jedan ili više glumaca obraća publici na kraju drame, govor koji glumac recituje u završnici, dodatak uz veće prozno delo ili završetak, odnosno kraj nekog krupnog događaja.

U najširem značenju epilog predstavlja završni deo svakog pisanog dela u kom se izvodi njegova poenta, a neretko i moralna pouka. Što se tiče drame u njoj predstavlja završnu scenu kojom se sumira ili komentariše radnja drame. Ukoliko predstavlja govor glumca, ili više njih, onda se obično nalazi u stihu. Neretko ovakav govor izriče se u ime autora, čime on pokušava da dobije odobravanje.

Ovakva vrsta epiloga bila je popularna u antičkoj, ali i u elizabetanskoj drami, gde su se pojmom epilog označavali i glumac i sam govor. Epilog je dodatak proznom delu u kome se autor osvrće na prethodno iznesene činjenice i stavove. U njemu se često iznosi i kratak prikaz budućeg života junaka. Jedan od najpoznatijih epiloga jeste epilog iz Tolstojevog romana „Rat i mir“, gde on u epilogu iznosi konačni ishod akcija ili događaja.

Termin epilog potiče od grčke reči epi-logos koja znači zvaršna reč, zaključak. Pojam suprotan epilogu je prolog.

Kada nam epilog iznosi junak on je u tim iskazima iskren prema čitaocu, imamo utisak kao da se ispoveda. Čitalac je upoznao lik kroz delo i prema tome ovaj nema šta pred njim da skriva.

U epilozima su prikazane i scene koje su usko povezane sa radnjom koja se iznosi u knjizi ili radnju koja se dogodila nakon one koja je izneta u delu. Tako se epilogom daje završni zaključak ili potvrda ideje dela. Najčešće epilog pronalazimo u dužim proznim delima, ali to ne mora biti pravilo. U manjem broju dela u epilogu može biti izneta činjenica o nastavku samog dela.

Epilog nalazimo i u drugim umetničkim delima pored književnosti. Epilog u filmu ima istu funkciju kao i u književnosti, u par kratkih scena može se prikazati šta se dogodilo sa likovima nakon prikazanog događaja. Takve scene su dramatizovane i bez govora, a ponekada i bez ikakvih zvukova uopšte. U pojedinim filmovima epilog je tekst koji se pojavljuje na ekranu i koji nam daje kratke informacije o događajima koji su se u daljoj budućnosti dogodili ili o likovima koji su vezani za samu radnju filma. Ovakve i slične epiloge ima veliki broj dokumentarnih filmova.

U figurativnom smislu epilogom se smatra bilo koja radnja koja označava završetak nekog događaja. On se može prikazati i kao konačna posledica radnje ili događaja, ne u smislu razrešenja radnje, već kao kratak uvid u situaciju nakon raspleta događaja. Epilog donosi končani svršetak nakon kojeg su sva pitanja dobila odgovore.